Przepisy związane z zatrudnieniem
Poniżej przedstawiono podstawowe informacje w kontekście zatrudniania pracowników w Rumunii. Sam kodeks pracy ma aż 281 artykułów prawnych. Dużo bardziej uproszczone są za to obowiązki związane z rozliczaniem pracownika oraz płatność składek ubezpieczeniowych.
Rodzaje umów o pracę w Rumunii
W zakresie rodzajów umów zawieranych z pracownikami w Rumunii dostępne są wyłącznie umowy o pracę. Nie stosuje się w tym kraju umów cywilnoprawnych, które są często stosowane w Polsce). Nawiązanie do tego zawiera art. 10 rumuńskiego kodeksu pracy1:
Contractul individual de muncă este contractul în temeiul căruia o persoană fizică, denumită salariat, se obligă să presteze munca pentru și sub autoritatea unui angajator, persoană fizică sau juridică, în schimbul unei remunerații denumite salariu.
Z jednej strony przepis ten stanowi duże ułatwienie dla pracodawców, ze względu na mniejszą ilość regulacji prawnych. Mimo to, pracodawcy nie unikną szeregu innych, podstawowych wymogów do zastosowania w zakresie zawierania umów zatrudnienia pracowników.
Umowy o pracę w Rumunii mogą być zawierane na czas określony lub nieokreślony. Dla nowych pracowników stosuje się także umowy na okres próbny. Może trwać nawet do 180 dni dla menedżerów i specjalistów, bądź
5-30 dni w pozostałych przypadkach (dla pracowników niewykwalifikowanych). Możliwe jest także zawieranie umów o pracę tymczasową – głównie dla pracowników sezonowych – oraz umów na zastępstwo.
Warunki zatrudniania
Przed rozpoczęciem pracy należy przejść badania lekarskie. Ich zakres jest zależny od specyfiki stanowiska. Pracę w Rumunii mogą podejmować już osoby niepełnoletnie od 16 roku życia, a nawet od 15 roku życia – za zgodą rodziców, oraz stażyści, czyli osoby w trakcie studiów. Oczywiście, w Rumunii mogą pracować również cudzoziemcy, po zgłoszeniu się w terenowym inspektoracie pracy.
Zasady wypowiadania umów o pracę
Co do zasady, wypowiedzenie umowy o pracę można przeprowadzić z powodów po stronie:
- pracodawcy – w ramach likwidacji stanowiska pracy (zwolnienie mniej niż 9 osób) lub zwolnienie grupowe (zwolnienie więcej niż 9 osób),
- pracownika – jeśli pracownik rażąco naruszy zasady pracy, zostanie aresztowany na okres dłuższy niż 30 dni lub jego stan zdrowia spowoduje trwałą niezdolność do pracy.
Rumuński kodeks pracy przewiduje sytuacje, w których nie można wręczyć pracownikowi wypowiedzenia. Są to między innymi następujące zdarzenia:
- pracownik przebywa na zwolnieniu chorobowym i pobiera zasiłek,
- pracownika jest w trakcie ciąży, urlopu macierzyńskiego, w okresie karmienia piersią lub opiekuje się chorym dzieckiem do 1. roku życia,
- pracownica, której mąż odbywa służbę wojskową.
Godziny pracy, urlopy
Jeśli chodzi o wymiar czasu pracy w Rumunii, wynosi on 8 godzin dziennie i maksymalnie 48 godzin tygodniowo (dla porównania, w Polsce wymiar tygodniowy to 40 godzin pracy). Każdy pracodawca prowadzi rejestr czasu pracy swoich pracowników.
W Rumunii – co do zasady – pracuje się od poniedziałku do piątku. Czas pracy w nadliczbowych godzinach można odbierać w ciągu 60 dni, bądź uzyskać dodatkowe wynagrodzenie wynoszące co najmniej ¾ stawki podstawowej. Nadgodzin nie mogą robić m.in. osoby niepełnoletnie oraz kobiety w ciąży.
Pracownicy, jeśli zwolnienie nie nastąpiło z ich winy, zachowują prawo do otrzymania odprawy w wysokości uzależnionej od zarobków.
Minimalny wymiar urlopu wypoczynkowego w Rumunii to 20 dni w roku (art. 145 u. 1 rumuńskiego Kodeksu pracy1:
Durata minimă a concediului de odihnă anual este de 20 de zile lucrătoare.
Wybrane świadczenia dla pracowników
Oprócz wynagrodzenia i ubezpieczenia chorobowego/emerytalnego/rentowego, pracownicy w Rumunii mogą liczyć także na dodatkowe benefity zapewniane przez pracodawcę. Wśród nich znajdują się przykładowo:
- darmowe karnety na siłownię,
- dostęp do prywatnej opieki medycznej,
- dofinansowanie do kursów i szkoleń,
- telefon służbowy,
- preferencyjne możliwości zakupu papierów wartościowych firmy (głównie dla menedżerów wysokiego szczebla),
- świadczenia społeczne, w tym m.in. zasiłek na dziecko oraz zasiłek opiekuńczy.
Koszty pracodawcy
Wynagrodzenia w Rumunii w 2023 roku kształtują się następująco:
- miesięczna płaca minimalna w Rumunii wynosi 3000 RON brutto (ok 641 USD) za pracę wykonywaną w pełnym wymiarze godzinowym (168 roboczogodzin). Stawka za 1 godzinę pracy wynosi 17,85 RON,
- pracownicy wykwalifikowani – w tym między innymi absolwenci uczelni wyższych – mogą liczyć na wyższą pensję wynoszącą 120% minimalnej płacy,
- pracownicy z branży budowlanej mogą liczyć na wyższą pensję minimalną na poziomie 4000 RON brutto2,
Według danych historycznych, przeciętna pensja w 2022 roku w Rumunii wyniosła 6500 RON3.
Zarówno pracodawca, jak i pracownik, ponoszą dodatkowe koszty związane z zatrudnieniem (podatek dochodowy, ubezpieczenia społeczne)3.
| Rodzaj składki | Koszt pracodawcy | Koszt pracownika |
Ubezpieczenie płacone przez pracodawcę
|
2,25% | – |
| 1. Wynagrodzenie brutto | ||
| Ubezpieczenie społeczne | – | 25% |
| Ubezpieczenie zdrowotne | – | 10% |
| 2. Dochód po odliczeniu składek | ||
| Podatek dochodowy | – | 10% |
| 3. Wynagrodzenie netto | ||
Opodatkowanie pracy w Rumunii wynosi 37,25% lub 47,25% jeśli pracownik nie jest zwolniony z podatku dochodowego.
W związku z zatrudnianiem pracownika, koszty ponoszone przez pracodawcę w Rumunii (poza wynagrodzeniem netto) są stosunkowo niewielkie, pomimo, że obejmują również składkę na ubezpieczenia społeczne. Dla porównania, w Polsce przedsiębiorca odprowadza około 20% składek za ubezpieczenie społeczne za pracownika.
W Rumunii, podobnie jak w Polsce, płatnikiem składek na ubezpieczenia społeczne jest i podatek dochodowy pracodawca. Zapłata musi nastąpić w terminie 15 dni po zakończeniu danego miesiąca pracy. Ten sam termin dotyczy odprowadzenia za pracowników kwoty podatku dochodowego. Warto pamiętać, że z samego podatku dochodowego zwolnieni są na przykład pracownicy działów IT oraz R&D.
Koszt zatrudnienia pracownika w Rumunii – przykład
Przykładowe koszty pracodawcy, związane z zatrudnieniem pracownika w Rumunii przedstawia tabela poniżej. Dane dotyczą minimalnego wynagrodzenia brutto za rok 2023.
| Pozycja | Wartość w RON |
| Wynagrodzenie brutto | 3000 RON |
| Ubezpieczenie społeczne | 750 RON |
| Ubezpieczenie zdrowotne | 300 RON |
| Podatek dochodowy | 135 RON |
| Wynagrodzenie netto | 1815 RON |
| Ubezpieczenie płacone przez pracodawcę | 68 RON |
| Całkowity koszt pracodawcy | 3000 RON + 68 RON = 3068 RON |
Koszt zatrudnienia pracownika w Rumunii nie jest mały, ale plusem jest to, że pracownik widzi na pasku wynagrodzeń prawie cały koszt, który ponosi pracodawca jeśli chodzi o wynagrodzenie. Unia Europejska nie zgodziła się aby składka na fundusz pracy w Rumunii była także odciągana i płacona z kwoty brutto pracownika.
Koszty zatrudnienia pracownika spoza UE lub innego kraju UE
W przypadku pracowników z UE nie ma dodatkowych kosztów zatrudnienia. W przypadku pracowników spoza UE procedura jest bardziej skomplikowana i kosztowna.
Pośrednictwo Company Romania w zatrudnieniu pracownika w Rumunii
Company Romania świadczy usługi zatrudnienia pracowników w swoich spółkach w Rumunii. Co miesiąc otrzymujesz jedną fakturę do opłacenia w kwocie wynagrodzenia pracownika oraz naszej stałej opłaty miesięcznej. Pracownik jest formalnie zatrudniony w Rumunii, ma opłacane wszystkie składki w Rumunii i wykonuje pracę na rzecz twojej firmy. Wszystkie formalności związane z zatrudnieniem jak urlopy, teczki pracownika, fizyczne wypłacanie wynagrodzenia w rumuńskich lejach są obsługiwane przez Company Romania. Jest to bardzo proste i szybkie rozwiązanie przy tym niedrogie. Jeśli chciałbyś zamówić takie rozwiązanie skontaktuj się z nami. Nie pomagamy natomiast w rekrutacji pracowników choć przy większych zleceniach możemy się tego podjąć.
